De laatste maand ingegaan! Ongelofelijk, wat is dat snel gegaan! Maar een beetje heimwee heb ik inmiddels wel, dat geef ik eerlijk toe.
Het is hartje winter in de Chaco, en koud! Na maandenlang in 40 graden te hebben geleefd, is het behoorlijk wennen. Met slecht geisoleerde huizen en zonder verwarming is de binnentemperatuur gelijk aan de buitentemperatuur: een graadje of 10 à 15. Ik slaap onder vier dekens, en draag de paar lamawollen truien en beenwarmers die ik eerder in Bolivia gekocht heb. Deze kou hier in de Chaco duurt zo'n 2 maanden, en je ziet dan ook aan mensen dat ze tijdelijke oplossingen aan warme kleding dragen: teenslippers met sokken bijvoorbeeld.
Om het warm te krijgen heb ik dus eindelijk mijn flitsende sportschoenen onder de spinnewebben vandaan gehaald, en ben enthousiast begonnen met een beginners-hardloopschema. Dat, samen met de paardrijlessen, geeft me zo ongeveer dagelijks spierpijn, wat wel wat zegt over mijn conditie.
Een tijdje geleden heb ik me ingeschreven als CouchSurfer, een internationaal netwerk van reizigers die ofwel zelf rondreizen en bij lokale couchsurfers overnachten, ofwel zelf als lokale couchsurfer reizigers een bank of bed aanbieden voor overnachting. Ik doe dus dit laatste. Ik wist dat veel reizigers Filadelfia aandoen voor een dagje, omdat het op de route ligt van Brazilië naar Bolivia. Dus bedacht ik me, ik kan reizigers een bed aanbieden, en op die manier nog even wat mensen ontmoeten.
En het werkt als een trein! Wist niet dat het CS-netwerk zo groot was! Heb wekelijks reacties, en moet zelfs selectief zijn! Heb natuurlijk ook geen concurrentie hier.. Tot nu toe heeft me dit alleen maar leuke ervaringen opgeleverd en ik hoor hetzelfde van mijn bezoekers. Absoluut een goed initiatief, dat Couchsurfen. Dus, als je lowbudget wilt rondreizen en graag met lokale bevolking in contact komt, waar dan ook ter wereld, schrijf je gratis in op http://www.couchsurfing.com
Hier bij PCI gaat het ook allemaal z'n gangetje. Mijn collega's zitten op het moment weer in het veld, voor een bijeenkomst tussen de vrouwen van de comunidades. Het heeft tussendoor twee keer geregend, niet voldoende om de noodsituatie op te lossen, maar wel even voor de gemoedsrust; er is weer wat drinkwater.
Onlangs is een van mijn collega's samen met de leden van de indiaanse commissie (die opgezet is vanwege de noodsituatie en de comunidades vertegenwoordigd richting instanties) op pad gegaan om verschillende instanties en organisaties te bezoeken. Mijn collega kwam helemaal geshockeerd terug! Ze was nog nooit zo direct getuige geweest van de discriminatie waar de inheemse bevolking onder lijdt! Onder andere de nationale noodhulpinstantie Secretaría Emergencia Nacional (SEN) die een project heeft opgesteld met geld vanuit de regering om de inheemse comunidades te voorzien van voedselpakketten en drinkwater, wilde simpelweg niet praten met de indiaanse commissie. Ze spraken alleen met mijn collega (als niet-indiaanse), en ook dat op een hele arrogante manier, de indianen waren lucht voor hen. De noodhulp was kennelijk al lang in gang gezet, terwijl niet een van de comunidades daar iets van heeft gezien. Maar er werd te kennen gegeven dat er ook niks meer veranderd kon worden, dus met andere woorden: Ga naar huis, en wacht daar af als zielig slachtoffertje. En ondertussen blaast SEN hoog van de toren over haar samenwerking met de indianen.
Een ander bezoek laat ook duidelijk de welig tierende corruptie in dit land zien: Het bezoek aan de departementale instantie waaronder 'onze' comunidades vallen. Met veel moeite werd de commissie uiteindelijk te woord gestaan, maar ook op een totaal arrogante manier, nadat mijn collega uitgelegd had wat het doel van hun bezoek was, en dat er tot nu toe nog steeds geen hulp verschenen was.
"Ja, jij daar (de functionaris wijzend op een van de indiaanse commissieleden), sta eens op, en zeg me dan tot welke comunidad je behoort." De man antwoordde dat hij de leider is van comunidad La Palmera. Direct daarop reageerde de functionaris dat zij geen hulp bieden aan La Palmera omdat die comunidad betrokken is bij de illegale houtkapindustrie.. Toen wees de leider van La Palmera op twee andere mannen behorende tot de instantie: "Die twee mannen ken ik, en zij kennen mij. Zij komen wekelijks langs om het gekapte hout op te kopen."
Deze departementale instantie zit zelf tot over zijn oren in de houtkapindustrie, en gebruikt diezelfde industrie nu heel hypocriet als smoes om deze comunidad geen hulp te bieden! De instantie is hoogstwaarschijnlijk zelfs de grootste afnemer, en creërt de situatie zo, dat de comunidad geen andere uitweg ziet dan mee te doen in de houtkap om te kunnen overleven. Ook mijn collega herkende een van die mannen.
Toen ik later vroeg aan mijn collega hoe de indiaanse commissie zich voelde op de terugweg, antwoordde ze dat zijzelf er veel meer van onder de indruk was, dan de commissie. De indianen zijn dit immers gewend. Al jaren, decennia, eeuwen proberen ze te praten, te samenwerken met instanties bij plannen die hen aangaan, maar ze worden altijd vermeden en weggestuurd, soms zelfs hardhandig. Voor de buitenwereld worden er af en toe projecten in gang gezet, maar daar moeten de indianen dan ook maar blij mee zijn, hun mond houden, en afwachten. Terwijl de indianen allang weten dat die projecten zelden echt hulp bieden aan de mensen die het het hardst nodig hebben. De projecten zijn gebaseerd op verkeerde informatie/data, worden verricht door mensen die zich niet betrokken voelen bij noodhulp en doelgroep, én er is nauwelijks sprake van samenwerking met de doelgroep.
Tja, what can I say, men houdt nu eenmaal niet van indianen. Ze zijn een overlast. Alleen handig om af en toe te gebruiken voor politieke doeleinden.
donderdag 4 juni 2009
dinsdag 5 mei 2009
Oplossing!
Lieve allemaal!
Dank voor jullie mailtjes als reactie op onderstaande blog! Tja, die soja slaat natuurlijk bruggen tussen Paraguay en Nederland, we hebben er allemaal direct of indirect mee te maken. Ik aan deze kant van die grote plas, jullie aan de andere kant.
Maar.. de simpelste oplossing om een positieve draai te geven aan de sojateelt ben ik gisteren vergeten te noemen.. En daar wordt meteen nog een brug mee geslagen, iets persoonlijker dit keer. Namelijk tussen mijn werk hier, en het werk waar Eva, een goede vriendin van mij, mee bezig is in Nederland: De EatGreen campagne!
Mensen, allemaal één dagje minder vlees eten per week! As simple as that!
Dit zou minder veeteelt voor de vleesindustrie betekenen (=minder bio-industrie, =minder dierenleed), dit zou op haar beurt leiden tot minder veevoer, dat leidt dan vervolgens weer tot minder gebruik van soja (want 90% daarvan wordt gebruikt voor veevoer), en dát zou uiteindelijk leiden tot meer ruimte voor duurzame productie van soja, en meer oog voor de situatie van de kleine boeren.
Naast dat een dagje minder vlees per week de sojateelt een menselijker en groener gezicht zal geven, heeft een dagje minder vlees ook een positief effect op de klimaatverandering. De vleesindustrie draagt namelijk sterk bij aan de uitstoot van broeikassen (18%), méér dan alle auto's ter wereld, sterker nog, de volledige transportsector bij elkaar (13%)! Zie voor meer info de link van EatGreen hiernaast.
Zo, dat wilde ik nog even kwijt.
Hasta luego!
Dank voor jullie mailtjes als reactie op onderstaande blog! Tja, die soja slaat natuurlijk bruggen tussen Paraguay en Nederland, we hebben er allemaal direct of indirect mee te maken. Ik aan deze kant van die grote plas, jullie aan de andere kant.
Maar.. de simpelste oplossing om een positieve draai te geven aan de sojateelt ben ik gisteren vergeten te noemen.. En daar wordt meteen nog een brug mee geslagen, iets persoonlijker dit keer. Namelijk tussen mijn werk hier, en het werk waar Eva, een goede vriendin van mij, mee bezig is in Nederland: De EatGreen campagne!
Mensen, allemaal één dagje minder vlees eten per week! As simple as that!
Dit zou minder veeteelt voor de vleesindustrie betekenen (=minder bio-industrie, =minder dierenleed), dit zou op haar beurt leiden tot minder veevoer, dat leidt dan vervolgens weer tot minder gebruik van soja (want 90% daarvan wordt gebruikt voor veevoer), en dát zou uiteindelijk leiden tot meer ruimte voor duurzame productie van soja, en meer oog voor de situatie van de kleine boeren.
Naast dat een dagje minder vlees per week de sojateelt een menselijker en groener gezicht zal geven, heeft een dagje minder vlees ook een positief effect op de klimaatverandering. De vleesindustrie draagt namelijk sterk bij aan de uitstoot van broeikassen (18%), méér dan alle auto's ter wereld, sterker nog, de volledige transportsector bij elkaar (13%)! Zie voor meer info de link van EatGreen hiernaast.
Zo, dat wilde ik nog even kwijt.
Hasta luego!
maandag 4 mei 2009
Het verhaal achter Soja
De schattige capibara en de brulaap op weg naar uitroeiing!! En de oorzaak: grootschalige sojateelt! Onlangs kwam ik dit nieuwsbericht tegen op Nu.nl. Tijd om maar eens uit te zoeken hoe dat nu precies zit met die soja. Paraguay staat namelijk op de 5e plaats in de lijst van grootste exportproducent wereldwijd, en natuurlijk heeft het ook weer negatieve consequenties voor de indianen, en zie ik op muren in Argentinië en Paraguay pittige teksten geklad als: ‘Soja mata!’ (soja kills!).
Ik ben vast niet de enige onwetende, dus hierbij ook voor jullie de resultaten van mijn mini-onderzoekje. Zalig trouwens dat ik op zo’n eigen weblog niet verplicht ben om alles keurig te refereren aan gebruikte literatuur.. Ik plant hiernaast gewoon wat gebruikte links, en verder is het geheel aan jullie om mij op mijn woord te geloven, óf zelf onderzoek te doen.
Soja
Soja komt oorspronkelijk uit Azië, waar het al duizenden jaren als voedsel wordt gebruikt (tofu, tempeh, sojasaus). De sojaboon is rijk aan vitamines en mineralen, bevat o.a. calcium en ijzer. Vanaf de jaren ’60 zijn ook de Verenigde Staten en Zuid-Amerika begonnen aan grootschalige teelt van soja. Het product werd populair op de markt. De VS is nu zowel de grootste producent als afnemer. De Europese Unie komt op de tweede plaats als afnemer, maar is voor de productie afhankelijk van Zuid-Amerika. Zuid-Amerika op haar beurt produceert voornamelijk voor export, minder voor haar eigen markt. Trouwens, ons klein kikkerlandje is een van de grootste importeurs en verwerkt 90% van die geïmporteerde soja in veevoer voor de bio-industrie..
Soja is een bulkproduct dat vrij makkelijk geteeld kan worden, en wat weinig arbeidskracht behoeft. Dit maakt het uitermate geschikt voor een monocultuur, d.w.z. een land richt zich alleen nog op sojateelt, geen andere producten meer. Maar negatieve consequentie daarvan is dat kleine boeren geen kansen meer hebben op de markt, die gedomineerd wordt door een handjevol grootgrondbezitters met hun grootschalige sojateelt. Bovendien is het aardig riskant voor een land om alles op één zo’n monocultuur te richten, want wat als de markt voor soja onverwachts instort, of een groot deel van de oogst mislukt vanwege een abnormale droogte, zoals in Paraguay het geval is?
Omdat soja zo’n massateelt met zich meebrengt, heeft dat automatisch een grootschalige houtkap als gevolg. Dit is het meest zichtbaar in het Amazonegebied. In Brazilië wordt jaarlijks naar schatting 700.000 hectare gekapt ten behoeve van soja. Ontbossing zorgt voor erosie, en vervuiling van de rivieren en grond, waarvan de inheemse bevolking direct van leeft. Een ander gevaar is dat door ontbossing in het noorden, zoals in het amazonegebied, de regens in het zuiden afnemen (zoals in Paraguay en Argentinië). Die droogte zorgt ervoor dat boeren dus juist naar het noorden trekken, waardoor daar weer meer gekapt wordt. Een vicieuze cirkel dus! Ook mijn Paraguay kan er wat van, van die ontbossing voor soja. Het zuidelijke deel van Paraguay is op 2% na volledig ontbost. Tja, en het noordelijk deel, de Chaco, daar groeit geen enkele sojaboon!
Paraguay
Om nog even verder te gaan op Paraguay, en het meteen maar als voorbeeld te nemen voor wat betreft pittige consequenties van soja.. Ik citeer (dit keer wel): “De voordelen van Paraguay voor sojateelt zijn goedkope grond, totale corruptie van het rechtssysteem, het ontbreken van effectieve milieuwetgeving en hele lage belasting op de productie en uitvoer van soja. (..) Daarnaast (..) zijn er illegale vliegveldjes waar smokkelwaar, waaronder zaden en pesticiden, het land binnenkomt.” (www.noticias.nl). Walhalla dus voor grootgrondbezitters die voor multinationals werken!
Kleine boeren komen steeds meer in opstand, maar leggen het (letterlijk!) af tegen de grootgrondbezitters. Ik citeer weer: “Er wordt fel op de boerenbeweging gereageerd en de repressie is er niet minder op geworden sinds [de nieuwe president] Lugo aan de macht is. Moorden op campesinos [kleine boeren], illegaal inzaaien van soja en het spuiten van landbouwgif in bewoonde gebieden zijn schering en inslag terwijl het justitiële systeem voornamelijk wordt gebruikt om de grote sojaboeren te beschermen. Begin oktober bijvoorbeeld zou een landbezetting in het departement Alto Paraná ontruimd worden, waarop de landloze bezetters het land verlieten. Eén van de boerenleiders werd later vanuit een politietruck [!] op straat door een sluipschutter neergeschoten.” Zie voor nog heftigere verhalen het artikel “Paraguay’s gewelddadige oogst” (zie link). Kun je het je voorstellen dat dit in Nederland zou gebeuren??
Binnen PCI hebben wij ons eigen voorbeeld van wat soja voor ernstige consequenties heeft hier in Paraguay. In het begin van mijn verblijf heb ik een keer geblogd over het ‘ongeluk’ van een collega van ons in het zuiden van het land. Hij was met zijn auto over de kop geslagen na een vlucht om te ontkomen aan twee motorrijders die hem aan weerszijden van zijn auto onder schot hielden. Onze collega weet wie de twee mannen waren, en voor wie zij werken, namelijk voor een grote sojaboer die illegaal op de grond van een groep indianen woont. Ons kantoor in het zuiden werkt met de indianen samen in de strijd om die grondrechten, en dat zint de sojaboer natuurlijk niet. Overigens heeft er nauwelijks onderzoek plaatsgevonden.. Onze collega’s daar hebben vaak te maken met intimidatie, en hun werk is dus absoluut niet zonder gevaar.
Oplossingen?
Een grote ellende dus, die soja, lijkt het. Toch zijn er best wel oplossingen te vinden en hoeft soja niet afgeschaft te worden, als er maar aan een aantal internationale standaarden gehouden wordt dat duurzame soja promoot, en ervoor zorgt dat kleine boeren niet compleet buiten de boot vallen. Er is een internationale Round Table waarin producenten, voedselverwerkers, maar ook ontwikkelingsorganisaties samen rond de tafel zitten om die internationale minimale standaarden voor soja te bepalen. Die samenwerking lijkt echter toch niet helemaal te lukken, en de ontwikkelingsorganisaties hebben zich teruggetrokken (o.a. Cordaid). In ons eigen land hebben verschillende ontwikkelingsorganisaties ook een initiatief opgezet, de Nederlandse Soja Coalitie, met daarin Both ENDS, Cordaid, KerkinActie, Milieudefensie, Nederlands Comité IUCN, ICCO, FairFood, Greenpeace en Solidaridad. Zij hebben als doel om de negatieve gevolgen van soja voor mens en milieu te verminderen, en werken samen met organisaties in Zuid-Amerika (zie link). Men is ook bezig met het opzetten van een Europese Soja Coalitie.
Geen idee trouwens of jullie in Nederland al wat gemerkt hebben van de soja-actie van Milieudefensie, vooral gericht op Albert Heijn (zie link)..
Zo, ik hoop dat het een beetje een duidelijk verhaal was, en anders.. zie links!
Chao chao!
Ik ben vast niet de enige onwetende, dus hierbij ook voor jullie de resultaten van mijn mini-onderzoekje. Zalig trouwens dat ik op zo’n eigen weblog niet verplicht ben om alles keurig te refereren aan gebruikte literatuur.. Ik plant hiernaast gewoon wat gebruikte links, en verder is het geheel aan jullie om mij op mijn woord te geloven, óf zelf onderzoek te doen.
Soja
Soja komt oorspronkelijk uit Azië, waar het al duizenden jaren als voedsel wordt gebruikt (tofu, tempeh, sojasaus). De sojaboon is rijk aan vitamines en mineralen, bevat o.a. calcium en ijzer. Vanaf de jaren ’60 zijn ook de Verenigde Staten en Zuid-Amerika begonnen aan grootschalige teelt van soja. Het product werd populair op de markt. De VS is nu zowel de grootste producent als afnemer. De Europese Unie komt op de tweede plaats als afnemer, maar is voor de productie afhankelijk van Zuid-Amerika. Zuid-Amerika op haar beurt produceert voornamelijk voor export, minder voor haar eigen markt. Trouwens, ons klein kikkerlandje is een van de grootste importeurs en verwerkt 90% van die geïmporteerde soja in veevoer voor de bio-industrie..
Soja is een bulkproduct dat vrij makkelijk geteeld kan worden, en wat weinig arbeidskracht behoeft. Dit maakt het uitermate geschikt voor een monocultuur, d.w.z. een land richt zich alleen nog op sojateelt, geen andere producten meer. Maar negatieve consequentie daarvan is dat kleine boeren geen kansen meer hebben op de markt, die gedomineerd wordt door een handjevol grootgrondbezitters met hun grootschalige sojateelt. Bovendien is het aardig riskant voor een land om alles op één zo’n monocultuur te richten, want wat als de markt voor soja onverwachts instort, of een groot deel van de oogst mislukt vanwege een abnormale droogte, zoals in Paraguay het geval is?
Omdat soja zo’n massateelt met zich meebrengt, heeft dat automatisch een grootschalige houtkap als gevolg. Dit is het meest zichtbaar in het Amazonegebied. In Brazilië wordt jaarlijks naar schatting 700.000 hectare gekapt ten behoeve van soja. Ontbossing zorgt voor erosie, en vervuiling van de rivieren en grond, waarvan de inheemse bevolking direct van leeft. Een ander gevaar is dat door ontbossing in het noorden, zoals in het amazonegebied, de regens in het zuiden afnemen (zoals in Paraguay en Argentinië). Die droogte zorgt ervoor dat boeren dus juist naar het noorden trekken, waardoor daar weer meer gekapt wordt. Een vicieuze cirkel dus! Ook mijn Paraguay kan er wat van, van die ontbossing voor soja. Het zuidelijke deel van Paraguay is op 2% na volledig ontbost. Tja, en het noordelijk deel, de Chaco, daar groeit geen enkele sojaboon!
Paraguay
Om nog even verder te gaan op Paraguay, en het meteen maar als voorbeeld te nemen voor wat betreft pittige consequenties van soja.. Ik citeer (dit keer wel): “De voordelen van Paraguay voor sojateelt zijn goedkope grond, totale corruptie van het rechtssysteem, het ontbreken van effectieve milieuwetgeving en hele lage belasting op de productie en uitvoer van soja. (..) Daarnaast (..) zijn er illegale vliegveldjes waar smokkelwaar, waaronder zaden en pesticiden, het land binnenkomt.” (www.noticias.nl). Walhalla dus voor grootgrondbezitters die voor multinationals werken!
Kleine boeren komen steeds meer in opstand, maar leggen het (letterlijk!) af tegen de grootgrondbezitters. Ik citeer weer: “Er wordt fel op de boerenbeweging gereageerd en de repressie is er niet minder op geworden sinds [de nieuwe president] Lugo aan de macht is. Moorden op campesinos [kleine boeren], illegaal inzaaien van soja en het spuiten van landbouwgif in bewoonde gebieden zijn schering en inslag terwijl het justitiële systeem voornamelijk wordt gebruikt om de grote sojaboeren te beschermen. Begin oktober bijvoorbeeld zou een landbezetting in het departement Alto Paraná ontruimd worden, waarop de landloze bezetters het land verlieten. Eén van de boerenleiders werd later vanuit een politietruck [!] op straat door een sluipschutter neergeschoten.” Zie voor nog heftigere verhalen het artikel “Paraguay’s gewelddadige oogst” (zie link). Kun je het je voorstellen dat dit in Nederland zou gebeuren??
Binnen PCI hebben wij ons eigen voorbeeld van wat soja voor ernstige consequenties heeft hier in Paraguay. In het begin van mijn verblijf heb ik een keer geblogd over het ‘ongeluk’ van een collega van ons in het zuiden van het land. Hij was met zijn auto over de kop geslagen na een vlucht om te ontkomen aan twee motorrijders die hem aan weerszijden van zijn auto onder schot hielden. Onze collega weet wie de twee mannen waren, en voor wie zij werken, namelijk voor een grote sojaboer die illegaal op de grond van een groep indianen woont. Ons kantoor in het zuiden werkt met de indianen samen in de strijd om die grondrechten, en dat zint de sojaboer natuurlijk niet. Overigens heeft er nauwelijks onderzoek plaatsgevonden.. Onze collega’s daar hebben vaak te maken met intimidatie, en hun werk is dus absoluut niet zonder gevaar.
Oplossingen?
Een grote ellende dus, die soja, lijkt het. Toch zijn er best wel oplossingen te vinden en hoeft soja niet afgeschaft te worden, als er maar aan een aantal internationale standaarden gehouden wordt dat duurzame soja promoot, en ervoor zorgt dat kleine boeren niet compleet buiten de boot vallen. Er is een internationale Round Table waarin producenten, voedselverwerkers, maar ook ontwikkelingsorganisaties samen rond de tafel zitten om die internationale minimale standaarden voor soja te bepalen. Die samenwerking lijkt echter toch niet helemaal te lukken, en de ontwikkelingsorganisaties hebben zich teruggetrokken (o.a. Cordaid). In ons eigen land hebben verschillende ontwikkelingsorganisaties ook een initiatief opgezet, de Nederlandse Soja Coalitie, met daarin Both ENDS, Cordaid, KerkinActie, Milieudefensie, Nederlands Comité IUCN, ICCO, FairFood, Greenpeace en Solidaridad. Zij hebben als doel om de negatieve gevolgen van soja voor mens en milieu te verminderen, en werken samen met organisaties in Zuid-Amerika (zie link). Men is ook bezig met het opzetten van een Europese Soja Coalitie.
Geen idee trouwens of jullie in Nederland al wat gemerkt hebben van de soja-actie van Milieudefensie, vooral gericht op Albert Heijn (zie link)..
Zo, ik hoop dat het een beetje een duidelijk verhaal was, en anders.. zie links!
Chao chao!
Abonneren op:
Posts (Atom)
