Missies, waterputten, en onzekerheden..

Gisteren een mooi voorbeeld van een taal-misverstandje. Carlos kwam me zondag uitnodigen om op gisterochtend mee te gaan naar een missie-reservaat (Yalve Sanga), een half uurtje hier vandaan. Dit reservaat was de eerste in de Chaco, opgezet in de jaren '30 door mennonieten, met als doel de Inheemse bevolking te bekeren. Zo'n gegeven zal bij de meeste van ons de haren al overeind doen staan (including me), maar ik ben er nu al van overtuigd dat het veel gecompliceerder ligt, en hoop daar de komende maanden een beetje achter te komen. Heb een heel interessant boek voor me liggen daarover. Ik kom er zeker op terug!
Anyway, Carlos had een afspraak met iemand van de missiepost, om te praten over 'archivos' (archieven), en het leek hem wel interessant voor mij om even mee te luisteren, en wat te zien van het terrein daar. Daar was ik het natuurlijk helemaal mee eens. Carlos vertelde dat ze bij de missie er al veel ervaring mee hadden, en wilde kijken of ze hierin konden samenwerken. Ik zag al een mooie uitwisseling van boeken en documenten voor me in een soort van bieb..
Dus vervolgens heb ik bij de meeting gezeten (collega's Soledad en Diosnel waren er ook bij), en ik begreep er niks van! Ze hadden het over gewicht, vervoer over moeilijk begaanbare wegen naar de comunidades (gemeenschappen), constructies, cement, kennis van de Inheemse mensen hierover, bouwmeesters, water.. ?? Tot nu toe volg ik niet alles letterlijk, maar begrijp ik de contexten wel. Maar ineens was de meeting afgelopen, stonden we buiten, en dacht ik bij mezelf: Ik heb nu een half uur geluisterd, en heb geen flauw idee waar dit over ging! Ik durfde het nog niet te vragen; eerst maar even goed nadenken hoe dit te linken viel aan 'archivos'..

We zijn met de auto een stukje van het terrein rondgereden, en Carlos vertelde ons over wat er te zien was. Het heeft best wel indruk op me gemaakt, moet ik zeggen. Het terrein is heel uitgestrekt (totaal zal tientallen vierkante kilometers zijn, waar zich tal van comunidades bevinden), het is compleet zelfvoorzienend (akkerbouw, veeteelt). In het centrum van de missie zijn allerlei grote opslagplaatsen voor producten te vinden. Er is een eigen supermarktje, een tankstation, een eigen hospital, tandarts, en er doemde een grote school op, met allerlei kleine huisjes daar omheen. Dit bleek een jongensschool te zijn, en tevens internaat (want de comunidades waar mee samengewerkt wordt, zijn soms op grote afstand). De kleine huisjes worden dan bewoond door jongens met hun familie. Achter de jongensschool stond ook nog een kleinere meisjesschool.
We reden verder, kwamen langs een huisje, en Carlos vertelde me dat daar Hannes Kalisch gedeeltelijk woont/werkt, in het huis van Ernesto Unruh. Over Hannes Kalisch had ik al het e.e.a. gelezen. Hij heeft jarenlang de Inheemse taal Enlhet bestudeerd, en er tal van boeken en didactisch materiaal over geschreven. PCI en ICCO hebben dit op verschillende momenten gesteund. We stopten bij het huisje, en Sr. Ernesto was thuis, en heeft me vervolgens de werkruimte van Hannes Kalisch laten zien, met al het materiaal. Super interessant! Heb toch echt wel bewondering voor die linguïsten hoor! Om vanuit het niks te beginnen (vaak zonder dat je kunt communiceren met de betrokken mensen - en dus weinig begrip in het begin -, in een vreemde omgeving), en dan zo'n taal uit te pluizen, wat jaren kost. Wat een doorzettingsvermogen moet je hebben dan.

Nou, verder stuikelde je over de kippen en honden heen, en ondanks dat de huisjes ieniemienie zijn (meestal maar één ruimte ter grootte van een schuurtje), staan er wel vaak brommers voor de deur, wat natuurlijk het eerste is wat gekocht wordt zodra men geld heeft verdiend. Tja, ik vind het toch altijd weer indrukwekkend hoe de mensen wonen. Het is zo vies, en slordig, en klein. Wat een ontzettende westerling ben ik toch. En het is niet eens zo dat ik nog niks heb meegemaakt wat dat betreft, maar elke keer maakt het toch weer opnieuw indruk.
Alle mensen zwaaiden naar ons, en natuurlijk zwaai je terug, maar ook dat voelt raar. Alsof je de koningin bent..
Het is allemaal geregeld in Yalve Sanga, en tegelijkertijd bekroop me het rare gevoel van: 'Het lijkt allemaal zo nep.. De mensen die über-gelukkig lijken, vrolijk zwaaiend vanuit hun kleine huisjes.. Ze horen daar niet..'
Dubbel gevoel.. Maar inderdaad, wat weet ik er nou van??

De rest van de dag heb ik me klein en nietig gevoeld. De clue van het taalmisverstand bij de meeting: Al die tijd dacht ik dat het over 'archivos' ging, terwijl het ging over 'aljibes'(waterputten)! Dat zette alles in een andere context! Zonde zeg, helemaal meegeweest naar zo'n interessante vergadering, op zo'n interessante locatie, mis ik compleet waar het over ging! Potverdorie, wat een geklungel met dat spaans! Hoe moet ik ooit wat kunnen betekenen voor PCI, als ik de eerste maanden alleen maar bezig zal zijn met me überhaupt goed kunnen uitdrukken in de taal? En deze mensen bij PCI; ze komen hier vandaan, kennen de taal, de mensen, de omgeving, hebben jarenlange ervaring in het veld met de Inheemse comunidades. Wat kan ik hieraan toevoegen? En dan denk ik altijd weer: Wat heb ik toch geleerd tijdens die studie van me?? Ok, ik heb wat feeling gekregen met het leren van een Inheemse taal. Maar wat zo'n linguïst doet, kan ik bij lange na niet. En ok, ik heb wat algemene inzichten gekregen in de situatie van de Inheemse bevolking in Zuid-Amerika. Maar wat mijn collega's weten van de situatie hier in de Chaco, daar kan ik bij lange na niet aan tippen.

Goed, toen bedacht ik me: Ok, het zij zo, voorlopig ben je met de taal bezig, en lees je je lekker in. Vergeet niet waar je voor gekomen bent, en wat je tijdens de trainingen geleerd hebt: Het is maar 10 maanden, het zal vooral voor jezelf leerzaam worden. Bovendien ben je hier vrijwillig, geen verplichtingen, geen gedetailleerde doelstellingen/werkplannen waar je je aan móet houden. Take your time. Allemaal waar.
Maar ook voel ik dat ik echt wat terug moet doen voor PCI. Carlos stelt me aan iedereen voor als nieuwe medewerker, neemt me overal mee naar toe, betrekt me overal in. Bij meetingen vraagt hij mijn mening. Super, echt! Bovendien helpen hij en Santina me met alles, ook buiten werk om.
Ik wil dus echt wel een fatsoenlijk werkplan opstellen, waar ik en PCI daadwerkelijk wat mee kunnen. Maar ik zou het nu simpelweg nog niet weten..

Nou ja, ik weet dat dit allemaal weer tijdelijke gevoelens zijn. En ik ben hier pas anderhalve week, dat is nog niks! Geen wonder dat ik nog onzeker ben. Er gaan nog zoveel dingen gebeuren/veranderen. Over twee maanden praat ik vast heel anders. Laat staan over een half jaar..

En vrijdag gaan we naar Itapúa, waar ik echt heel veel zin in heb! We gaan inmiddels met een groepje van ruim 20 mensen (collega's nemen complete gezinnen mee), met een bus. Lekker mn fototoestel en verrekijker mee (ik ontpop me al als een echte vogelaar; er zijn hier echt de mooiste exemplaren te vinden, alleen al in mijn tuin! Dus Mau, ben erg blij met mijn verrekijker!!). In Itapúa gaan we ook een comunidad bezoeken waar vooral met de vrouwen samengewerkt wordt. Interessant!

En vanmorgen in alle vroegte (7u) ben ik eindelijk (!) begonnen met hardlopen.. Na werktijd is het donker, en tijdens siësta te warm, dus de ochtend is de enige optie, en wie weet is dit eindelijk dé manier om 'ns wat sneller op te starten 's morgens..
Verder is mijn mountainbike ingeruild voor een soort lowrider, maar dan antiek.. Ik was nogal weg van de mountainbike, maar er was helaas één nadeel..: Ik had nogal een decolleté wanneer ik fietste (wat iedere vrouw heeft op zo'n ding).. Resultaat was dat ik ook in de snikhitte altijd een dichtgeritst vestje droeg. Op deze 'nieuwe' fiets kan ik wel gewoon in mn shirtje fietsen. Nadeel van déze fiets is dat de remmen niet werken..

Alle liefs!